Viết bài văn nghị luận về vấn đề học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc

Tiếng Việt – ngôn ngữ mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc qua hàng nghìn năm lịch sử – đang đứng trước không ít thách thức trong bối cảnh toàn cầu hóa. Sự xâm nhập của ngoại ngữ, ảnh hưởng từ mạng xã hội, cùng thói quen giao tiếp thiếu chuẩn mực đang dần làm phai nhạt vẻ đẹp thuần khiết của tiếng mẹ đẻ.

Mở đầu

Tiếng Việt – ngôn ngữ mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc qua hàng nghìn năm lịch sử – đang đứng trước không ít thách thức trong bối cảnh toàn cầu hóa. Sự xâm nhập của ngoại ngữ, ảnh hưởng từ mạng xã hội, cùng thói quen giao tiếp thiếu chuẩn mực đang dần làm phai nhạt vẻ đẹp thuần khiết của tiếng mẹ đẻ. Với vai trò là thế hệ kế cận, học sinh không chỉ là người thụ hưởng mà còn là người gìn giữ, phát huy giá trị ngôn ngữ dân tộc. Viết bài văn nghị luận về vấn đề học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc không chỉ giúp các em hoàn thiện kỹ năng Ngữ văn mà còn khơi dậy ý thức trách nhiệm với di sản văn hóa phi vật thể quý báu này.

Hướng dẫn lập dàn ý bài văn nghị luận về vấn đề học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc

Việc lập dàn ý chi tiết là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quá trình viết bài văn nghị luận. Một dàn ý tốt sẽ giúp bài viết có cấu trúc chặt chẽ, nội dung mạch lạc và logic. Khi viết về chủ đề học sinh cần làm gì để giữ gìn tiếng nói dân tộc, các em cần xác định rõ các luận điểm chính, sắp xếp thứ tự triển khai hợp lý, và chuẩn bị sẵn các dẫn chứng cụ thể. Dàn ý không chỉ là công cụ giúp các em không bỏ sót ý quan trọng mà còn giúp kiểm soát thời gian làm bài hiệu quả. Đặc biệt trong các kỳ thi, việc có một dàn ý rõ ràng sẽ giúp các em tự tin hơn, tránh được tình trạng viết lan man hoặc lạc đề. Phần này sẽ hướng dẫn chi tiết cách phân tích đề bài, xây dựng luận điểm và tổ chức cấu trúc bài viết một cách khoa học nhất.

Phân tích đề bài và xác định ý chính

Trước khi bắt tay vào viết bài văn nghị luận học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc, các em cần hiểu rõ yêu cầu của đề bài. Đây là dạng bài nghị luận xã hội, đòi hỏi người viết phải thể hiện quan điểm cá nhân về một vấn đề thực tiễn đang được quan tâm. Từ khóa học sinh cho thấy chủ thể của bài viết là các em – những người đang trong độ tuổi học tập, có trách nhiệm và khả năng tham gia bảo vệ ngôn ngữ. Từ giữ gìn tiếng nói dân tộc đề cập đến việc bảo tồn, phát huy giá trị của tiếng Việt trước những tác động tiêu cực từ bên ngoài và bên trong xã hội. Khi phân tích đề, các em cần xác định được hai vấn đề cốt lõi: một là tầm quan trọng của việc bảo vệ tiếng Việt, hai là những hành động cụ thể mà học sinh có thể thực hiện. Việc nắm vững hai trọng tâm này sẽ giúp bài viết có chiều sâu, tránh lan man hoặc đi chệch hướng. Đồng thời, các em cũng cần nhận thức rằng đây không phải bài viết thuần túy lý thuyết mà phải gắn liền với thực tiễn cuộc sống, với những tình huống cụ thể mà bản thân và bạn bè đang gặp phải hàng ngày.

Sau khi hiểu rõ đề bài, bước tiếp theo là xác định luận điểm trung tâm cho toàn bài viết. Luận điểm cần phải rõ ràng, mạch lạc và có tính thuyết phục cao. Ví dụ: Học sinh có vai trò quan trọng và trách nhiệm không thể thiếu trong việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt thông qua việc học tập, sử dụng ngôn ngữ đúng chuẩn và tuyên truyền đến cộng đồng. Từ luận điểm trung tâm này, các em sẽ triển khai thành các luận điểm nhỏ, mỗi luận điểm tập trung vào một khía cạnh cụ thể của vấn đề. Cần lưu ý rằng các luận điểm phải có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, tạo thành một chuỗi lập luận logic từ nhận thức đến hành động. Đồng thời, mỗi luận điểm cần được chứng minh bằng luận cứ vững chắc, có thể là dẫn chứng thực tế, lời khuyên của các nhà giáo dục, hoặc những số liệu thống kê đáng tin cậy. Việc lập dàn ý chi tiết ngay từ đầu sẽ giúp bài viết có cấu trúc chặt chẽ, dễ dàng triển khai ý tưởng mà không bị lạc hướng trong quá trình viết.

Cấu trúc ba phần của bài văn nghị luận

Một bài văn nghị luận hoàn chỉnh luôn tuân theo cấu trúc ba phần kinh điển: mở bài, thân bài và kết bài. Phần mở bài đóng vai trò dẫn dắt người đọc vào vấn đề, cần viết ngắn gọn nhưng hấp dẫn, khoảng một trăm năm mươi đến hai trăm từ. Các em có thể bắt đầu bằng một trích dẫn ấn tượng về tiếng Việt, một câu hỏi gợi mở, hoặc một hiện tượng đáng lo ngại liên quan đến sự biến đổi của ngôn ngữ hiện nay. Ví dụ, có thể nhắc đến việc ngày càng nhiều bạn trẻ ưa thích lồng ghép tiếng Anh vào câu nói tiếng Việt, hoặc thói quen viết tắt lung tung trên mạng xã hội. Sau phần dẫn nhập, các em cần nêu rõ luận điểm chính của bài viết một cách súc tích. Mở bài tốt không chỉ thu hút sự chú ý mà còn định hướng rõ ràng cho toàn bộ nội dung phía sau. Tránh viết mở bài quá chung chung hoặc lan man, vì điều này sẽ làm người đọc mất kiên nhẫn ngay từ đầu.

Thân bài là phần quan trọng nhất, chiếm khoảng bảy mươi phần trăm độ dài toàn bài. Khi thảo luận về vấn đề học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc, các em nên chia thân bài thành ba đến bốn đoạn văn, mỗi đoạn tập trung phân tích một giải pháp cụ thể. Đoạn đầu tiên có thể nói về việc học tập và rèn luyện kỹ năng tiếng Việt; đoạn thứ hai đề cập đến thái độ sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp hàng ngày; đoạn thứ ba bàn về vai trò tuyên truyền, lan tỏa ý thức bảo vệ tiếng mẹ đẻ đến mọi người xung quanh. Mỗi đoạn văn cần có cấu trúc rõ ràng: câu chủ đề nêu luận điểm, tiếp theo là các luận cứ và dẫn chứng minh họa, cuối cùng là câu kết nối chuyển ý sang đoạn tiếp theo. Các em nên sử dụng đa dạng phương thức lập luận như quy nạp, diễn dịch, so sánh, đối chiếu để làm cho bài viết sinh động và thuyết phục hơn. Đặc biệt, cần chú ý đến việc liên hệ thực tế, đưa ra những ví dụ gần gũi mà bản thân và bạn bè có thể áp dụng ngay, chẳng hạn như cách sửa lỗi chính tả khi chat, cách từ chối lối nói pha trộn ngôn ngữ không cần thiết, hoặc cách tham gia các hoạt động văn hóa tiếng Việt tại trường học.

Phần kết bài cần khẳng định lại luận điểm trung tâm một cách chắc chắn, đồng thời mở rộng tầm nhìn của vấn đề. Các em không nên lặp lại y nguyên những gì đã viết ở thân bài mà cần tổng hợp, nhấn mạnh thông điệp chính và đưa ra lời kêu gọi hành động. Có thể kết thúc bằng một câu hỏi tu từ để người đọc suy ngẫm, hoặc một lời khẳng định mạnh mẽ về tương lai của tiếng Việt khi thế hệ trẻ có ý thức bảo vệ. Kết bài tốt sẽ để lại ấn tượng sâu sắc, khiến người đọc cảm thấy được truyền cảm hứng và sẵn sàng hành động. Tuy chiếm tỷ lệ nhỏ trong toàn bài nhưng kết bài lại là phần để lại dấu ấn cuối cùng, do đó các em cần đầu tư công phu để viết một kết bài ý nghĩa và đầy cảm xúc.

Kỹ thuật sử dụng luận cứ và dẫn chứng hiệu quả

Một bài văn nghị luận thuyết phục không thể thiếu luận cứ và dẫn chứng chất lượng. Luận cứ là những lý lẽ, căn cứ khoa học hoặc thực tiễn để chứng minh cho luận điểm. Khi viết về học sinh với việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, các em có thể sử dụng luận cứ lý luận như quan điểm của các nhà ngôn ngữ học về vai trò của ngôn ngữ đối với bản sắc dân tộc, hoặc những chính sách của Nhà nước về bảo vệ tiếng Việt. Luận cứ thực tiễn có thể là những số liệu thống kê về tình trạng sử dụng tiếng Việt hiện nay, những kết quả khảo sát về thói quen giao tiếp của giới trẻ. Điều quan trọng là luận cứ phải có nguồn gốc rõ ràng, đáng tin cậy, tránh bịa đặt hoặc dùng thông tin mơ hồ. Nếu trích dẫn ý kiến của một chuyên gia, các em cần ghi rõ tên và chức danh của người đó; nếu dùng số liệu, cần nêu rõ nguồn và thời gian điều tra. Sự chính xác trong luận cứ không chỉ giúp bài viết có sức thuyết phục mà còn thể hiện thái độ nghiêm túc và trách nhiệm của người viết.

Dẫn chứng là những ví dụ cụ thể minh họa cho luận điểm và luận cứ. Dẫn chứng có thể lấy từ nhiều nguồn khác nhau: văn học, lịch sử, hiện thực xã hội, hoặc chính trải nghiệm cá nhân. Khi viết về nói và nghệ học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc, các em có thể dẫn chứng về các tác phẩm văn học kinh điển thể hiện vẻ đẹp của tiếng Việt, chẳng hạn như thơ của Nguyễn Du (một nghìn bảy trăm sáu mươi lăm – một nghìn tám trăm vua năm mươi hai) trong Truyện Kiều hay của Hồ Xuân Hương (khoảng một nghìn bảy trăm sáu mươi – một nghìn tám trăm ba mươi hai) với những câu thơ tinh tế, uyên bác. Các em cũng có thể kể về những tấm gương thực tế như các giáo viên dạy tiếng Việt tận tâm, các nhà hoạt động văn hóa đang nỗ lực bảo tồn ngôn ngữ dân tộc. Dẫn chứng từ cuộc sống hàng ngày cũng rất có giá trị, ví dụ như việc một bạn học sinh kiên trì sửa lỗi chính tả cho bạn bè trên mạng xã hội, hoặc một lớp học tổ chức câu lạc bộ yêu tiếng Việt. Những dẫn chứng gần gũi, chân thực sẽ giúp người đọc dễ dàng đồng cảm và thấy rằng việc bảo vệ tiếng Việt không phải là điều quá xa vời mà hoàn toàn có thể thực hiện được ngay trong cuộc sống thường ngày.

Văn mẫu chi tiết: viết bài văn nghị luận về vấn đề học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc

Để giúp các em hình dung rõ hơn về cách triển khai bài văn nghị luận, phần này sẽ trình bày một văn mẫu hoàn chỉnh về chủ đề học sinh với việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. Văn mẫu được xây dựng theo đúng cấu trúc ba phần với mở bài hấp dẫn, thân bài triển khai chi tiết qua ba luận điểm chính, và kết bài đầy cảm xúc. Mỗi đoạn văn trong thân bài đều có độ dài hợp lý, sử dụng ngôn ngữ rõ ràng, dẫn chứng cụ thể và luận cứ thuyết phục. Các em có thể tham khảo văn mẫu này để học cách triển khai ý tưởng, cách sử dụng từ nối, cách xây dựng luận điểm và dẫn chứng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đây chỉ là một trong nhiều cách viết có thể, các em hoàn toàn có thể sáng tạo và phát triển phong cách riêng của mình dựa trên những gợi ý từ văn mẫu.

Mở bài – Đặt vấn đề và nêu luận điểm

Tiếng Việt – thứ tiếng nói đã nuôi dưỡng bao thế hệ người Việt qua bao thăng trầm lịch sử – là một phần không thể tách rời của bản sắc dân tộc. Từ những vần thơ lục bát du dương đến những câu ca dao giàu trí tuệ dân gian, tiếng Việt mang trong mình cả một kho tàng văn hóa phi vật thể vô giá. Thế nhưng, trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự bùng nổ của công nghệ thông tin, tiếng mẹ đẻ đang phải đối mặt với không ít nguy cơ mai một. Sự xâm nhập mạnh mẽ của ngoại ngữ, thói quen sử dụng ngôn ngữ teen code thiếu chuẩn mực trên mạng xã hội, cùng tâm lý coi thường giá trị của tiếng Việt đang dần làm phai nhạt vẻ đẹp trong sáng của ngôn ngữ dân tộc. Trước tình hình đó, câu hỏi đặt ra là: Học sinh – những chủ nhân tương lai của đất nước – cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc? Với vai trò là thế hệ kế cận, học sinh không chỉ có trách nhiệm học tập mà còn phải bảo vệ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, trong đó có ngôn ngữ dân tộc.

Học sinh cần ý thức rõ rằng việc giữ gìn tiếng Việt không phải là nhiệm vụ của riêng ai mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội, đặc biệt là của thế hệ trẻ. Mỗi cá nhân đều có thể đóng góp vào công cuộc bảo vệ tiếng mẹ đẻ thông qua những hành động cụ thể trong học tập và cuộc sống hàng ngày. Bằng việc nâng cao kiến thức về tiếng Việt, sử dụng ngôn ngữ đúng chuẩn mực, và tích cực tuyên truyền đến cộng đồng, học sinh hoàn toàn có thể trở thành những người gìn giữ và phát huy vẻ đẹp của tiếng nói dân tộc. Đây không chỉ là hành động thể hiện lòng yêu nước mà còn là cách để thế hệ trẻ khẳng định bản sắc văn hóa của mình giữa dòng chảy hội nhập toàn cầu.

Thân bài phần 1 – Nâng cao kiến thức và kỹ năng tiếng Việt

Trước hết, để có thể góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc, học sinh cần trang bị cho mình kiến thức vững vàng về tiếng Việt. Điều này bắt đầu từ việc chú trọng học tập môn Ngữ văn một cách nghiêm túc tại trường. Môn Ngữ văn không chỉ dạy các em về ngữ pháp, chính tả, mà còn giúp các em hiểu sâu sắc về cấu trúc ngôn ngữ, về cách sử dụng từ ngữ một cách chính xác và tinh tế. Thông qua việc học các tác phẩm văn học kinh điển, học sinh được tiếp cận với những mẫu câu đẹp, những từ ngữ thuần Việt mang giá trtrị nghệ thuật cao. Chẳng hạn, khi đọc Truyện Kiều của Nguyễn Du, các em không chỉ thưởng thức một kiệt tác văn học mà còn học được cách dùng từ tinh tế, cách sắp xếp ngữ điệu hài hòa của tiếng Việt. Việc học thuộc lòng những đoạn thơ, những câu văn hay không chỉ giúp tăng vốn từ vựng mà còn rèn luyện khả năng cảm thị ngôn ngữ. Ngoài ra, các em cần dành thời gian luyện tập kỹ năng viết, đặc biệt là viết luận và viết sáng tạo, để có thể diễn đạt ý tưởng một cách mạch lạc, rõ ràng bằng tiếng Việt chuẩn mực.

Bên cạnh việc học tập trên lớp, học sinh cần chủ động tự học và mở rộng vốn hiểu biết về tiếng Việt thông qua nhiều nguồn tài liệu khác nhau. Các em có thể đọc sách báo, tham khảo các tài liệu ngôn ngữ học, hoặc theo dõi các chương trình truyền hình, podcast về tiếng Việt. Hiện nay, có rất nhiều kênh YouTube, trang web uy tín cung cấp kiến thức về tiếng Việt một cách sinh động và dễ hiểu. Việc tham gia các diễn đàn, nhóm thảo luận về ngôn ngữ trên mạng xã hội cũng giúp các em trao đổi, học hỏi từ những người có cùng đam mê. Đặc biệt, các em nên quan tâm đến vấn đề từ Hán Việt, từ địa phương, để hiểu rõ hơn về sự phong phú và đa dạng của tiếng Việt. Việc tìm hiểu nguồn gốc của từ ngữ, cách mà tiếng Việt tiếp nhận và biến đổi các yếu tố ngôn ngữ từ bên ngoài một cách sáng tạo sẽ giúp các em có cái nhìn toàn diện hơn về ngôn ngữ mẹ đẻ. Đồng thời, các em cũng cần rèn luyện kỹ năng nghe nói, đọc viết một cách toàn diện, không chỉ dừng lại ở việc hiểu được mà còn phải sử dụng được tiếng Việt một cách thành thạo trong mọi tình huống giao tiếp.

Việc nâng cao kiến thức tiếng Việt còn gắn liền với việc tôn trọng và trân trọng giá trị của ngôn ngữ dân tộc. Học sinh cần nhận thức rằng tiếng Việt không chỉ là công cụ giao tiếp đơn thuần mà còn là biểu tượng của bản sắc văn hóa, là kết tinh trí tuệ của bao thế hệ cha ông. Mỗi từ ngữ, mỗi câu nói trong tiếng Việt đều mang trong mình một câu chuyện, một ý nghĩa sâu sắc. Khi hiểu được điều này, các em sẽ có thái độ nghiêm túc hơn trong việc học tập và sử dụng tiếng mẹ đẻ. Các em sẽ không còn coi việc học tiếng Việt là gánh nặng mà xem đó là cơ hội để khám phá vẻ đẹp của một thứ tiếng nói đầy sức sống và tiềm năng. Bằng cách không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức và kỹ năng, học sinh sẽ trở thành những người sử dụng tiếng Việt có ý thức, có trách nhiệm, từ đó góp phần quan trọng vào việc gìn giữ và phát huy tiếng nói dân tộc trong thời đại mới.

Thân bài phần 2 – Sử dụng tiếng Việt chuẩn mực trong giao tiếp hàng ngày

Sau khi trang bị kiến thức vững chắc, việc quan trọng tiếp theo là học sinh cần áp dụng những kiến thức đó vào thực tế bằng cách sử dụng tiếng Việt chuẩn mực trong mọi hoạt động giao tiếp. Điều này bắt đầu từ những việc làm nhỏ nhất như nói chuyện với gia đình, bạn bè, thầy cô một cách lịch sự, rõ ràng, tránh lẫn lộn tiếng lóng, tiếng Anh không cần thiết. Hiện nay, nhiều bạn trẻ có thói quen xen lẫn tiếng Anh vào câu nói tiếng Việt một cách vô tội vạ, chẳng hạn như Em đang feel không ổn, hay Tối nay mình đi hàng nào?, trong khi hoàn toàn có thể diễn đạt bằng tiếng Việt thuần túy là Em đang cảm thấy không ổn hoặc Tối nay mình đi chơi ở đâu?. Việc lạm dụng ngoại ngữ không chỉ làm giảm vẻ đẹp của tiếng Việt mà còn thể hiện sự thiếu tôn trọng đối với ngôn ngữ mẹ đẻ. Do đó, học sinh cần tự ý thức điều chỉnh cách nói của mình, ưu tiên sử dụng từ Việt, chỉ dùng ngoại ngữ khi thực sự cần thiết hoặc khi từ đó đã trở thành phần không thể tách rời của tiếng Việt.

Bên cạnh việc sử dụng từ ngữ thuần Việt, học sinh cũng cần chú ý đến cách phát âm, ngữ điệu và văn phong khi giao tiếp. Tiếng Việt có sáu thanh điệu đặc trưng, và việc phát âm đúng thanh sẽ giúp lời nói trở nên rõ ràng, dễ hiểu hơn. Nhiều bạn trẻ hiện nay có xu hướng nói nhịu, nuốt chữ, hoặc phát âm không đúng chuẩn, điều này không chỉ gây khó khăn trong giao tiếp mà còn làm mất đi vẻ đẹp âm thanh của tiếng Việt. Các em cần luyện tập phát âm thường xuyên, có thể thông qua việc đọc to các bài văn, bài thơ, hoặc tham gia các hoạt động kể chuyện, thuyết trình. Đặc biệt, trong môi trường học đường, khi trả lời bài hoặc thảo luận nhóm, các em nên cố gắng diễn đạt ý kiến một cách mạch lạc, rõ ràng, sử dụng câu văn hoàn chỉnh thay vì những câu ngắn, chắp vá. Việc rèn luyện kỹ năng giao tiếp bằng tiếng Việt chuẩn không chỉ giúp các em tự tin hơn trong học tập mà còn góp phần nâng cao chất lượng sử dụng ngôn ngữ trong cộng đồng.

Một khía cạnh quan trọng khác là việc sử dụng tiếng Việt đúng chuẩn trên môi trường mạng xã hội và các nền tảng trực tuyến. Ngày nay, phần lớn thời gian giao tiếp của giới trẻ diễn ra trên không gian mạng, và đây cũng là nơi tiếng Việt bị biến dạng nghiêm trọng nhất. Các em thường có thói quen viết tắt, sử dụng teen code, bỏ dấu thanh, hoặc thay thế chữ cái một cách tùy tiện để cho nhanh hoặc cho vui. Chẳng hạn, thay vì viết Bạn ơi, hôm nay mình học bài gì vậy?, nhiều bạn viết thành bn ơi, hum nay mk hok bài j z?. Những cách viết như vậy không chỉ khó đọc mà còn làm cho tiếng Việt trở nên kém giá trị, mất đi sự nghiêm túc cần có. Học sinh cần có ý thức sử dụng tiếng Việt có dấu đầy đủ, viết đúng chính tả ngay cả khi chat, comment trên mạng xã hội. Việc này ban đầu có thể tốn thời gian hơn, nhưng dần dần sẽ trở thành thói quen tốt, góp phần giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. Hơn nữa, khi các em sử dụng tiếng Việt đúng chuẩn trên mạng, các em không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với ngôn ngữ mà còn tạo ra môi trường giao tiếp văn minh, lành mạnh, ảnh hưởng tích cực đến những người xung quanh.

Thân bài phần 3 – Tuyên truyền và lan tỏa ý thức bảo vệ tiếng Việt

Ngoài việc tự mình học tập và sử dụng tiếng Việt đúng chuẩn, học sinh còn có thể góp phần giữ gìn tiếng nói dân tộc thông qua các hoạt động tuyên truyền, lan tỏa ý thức bảo vệ ngôn ngữ đến cộng đồng. Các em có thể bắt đầu từ những việc làm nhỏ nhưng ý nghĩa như nhắc nhở, góp ý cho bạn bè khi họ sử dụng tiếng Việt sai chuẩn. Tuy nhiên, cần làm điều này một cách khéo léo, tôn trọng để không gây ra cảm giác khó chịu. Thay vì chỉ trích trực tiếp, các em có thể gợi ý cách diễn đạt đúng hơn, hoặc chia sẻ những kiến thức thú vị về tiếng Việt để bạn bè cùng học hỏi. Ví dụ, khi thấy bạn viết sai chính tả trên mạng xã hội, các em có thể nhắn tin riêng một cách nhẹ nhàng thay vì comment công khai. Việc tạo ra không khí học tập tích cực, không phán xét sẽ khiến mọi người cởi mở hơn trong việc tiếp nhận và thay đổi thói quen sử dụng ngôn ngữ.

Học sinh cũng có thể tham gia hoặc tổ chức các hoạt động văn hóa, câu lạc bộ liên quan đến tiếng Việt tại trường học. Các hoạt động như hội thi đọc thơ, viết văn, kể chuyện bằng tiếng Việt không chỉ giúp các em rèn luyện kỹ năng mà còn tạo ra sân chơi lành mạnh, nơi các em có thể thể hiện niềm đam mê với ngôn ngữ mẹ đẻ. Các em có thể đề xuất với nhà trường thành lập câu lạc bộ Yêu tiếng Việt, nơi các thành viên cùng nhau học hỏi, trao đổi về ngôn ngữ, tổ chức các buổi nói chuyện với các nhà văn, nhà báo, hoặc các chuyên gia ngôn ngữ học. Những hoạt động này không chỉ giúp nâng cao kiến thức mà còn tạo ra cộng đồng những người trẻ có ý thức bảo vệ tiếng Việt. Đồng thời, các em có thể sử dụng mạng xã hội như một công cụ tuyên truyền hiệu quả. Việc chia sẻ những bài viết, video về vẻ đẹp của tiếng Việt, về những từ ngữ hay, những câu thơ đẹp, hoặc những thông tin hữu ích về ngữ pháp, chính tả sẽ góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng mạng. Các em có thể tạo các trang fanpage, group trên Facebook, kênh trên YouTube để lan tỏa tình yêu tiếng Việt đến với đông đảo người dùng.

Một cách khác để học sinh góp phần giữ gìn tiếng Việt là tích cực tham gia vào các phong trào, chiến dịch bảo vệ ngôn ngữ dân tộc do các tổ chức, cơ quan chức năng phát động. Các em có thể tham gia các cuộc thi về tiếng Việt, các chương trình tình nguyện liên quan đến văn hóa ngôn ngữ, hoặc các hoạt động cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của tiếng mẹ đẻ. Bằng việc tham gia tích cực vào các hoạt động tập thể này, học sinh không chỉ đóng góp sức lực của mình mà còn được trau dồi thêm kiến thức, kỹ năng, đồng thời mở rộng mối quan hệ với những người cùng chí hướng. Hơn nữa, khi thấy nhiều bạn trẻ quan tâm đến vấn đề bảo vệ tiếng Việt, người lớn và xã hội cũng sẽ có thêm động lực để chung tay gìn giữ ngôn ngữ dân tộc. Như vậy, thông qua các hoạt động tuyên truyền và lan tỏa, học sinh không chỉ tự hoàn thiện bản thân mà còn truyền cảm hứng cho cộng đồng, tạo nên làn sóng bảo vệ tiếng Việt ngày càng lan rộng và bền vững.

Kết bài – Khẳng định luận điểm và kêu gọi hành động

Tóm lại, viết bài văn nghị luận về vấn đề học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc là một chủ đề có ý nghĩa sâu sắc, gắn liền với trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với di sản văn hóa dân tộc. Thông qua việc nâng cao kiến thức và kỹ năng tiếng Việt, sử dụng ngôn ngữ chuẩn mực trong giao tiếp hàng ngày, cũng như tích cực tuyên truyền và lan tỏa ý thức bảo vệ tiếng mẹ đẻ đến cộng đồng, học sinh hoàn toàn có thể trở thành những người gìn giữ và phát huy vẻ đẹp của tiếng Việt. Mỗi hành động tưởng chừng nhỏ bé – từ việc viết đúng chính tả, phát âm chuẩn, đến việc nhắc nhở bạn bè – đều góp phần tạo nên một phong trào chung bảo vệ ngôn ngữ dân tộc. Tiếng Việt không chỉ là công cụ giao tiếp mà còn là linh hồn, là bản sắc của dân tộc; giữ gìn tiếng Việt chính là giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống, là khẳng định sự tự hào về cội nguồn.

Trong thời đại toàn cầu hóa, khi mà các nền văn hóa không ngừng giao thoa và ảnh hưởng lẫn nhau, việc bảo vệ tiếng Việt trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Thế hệ trẻ – những người đang sống trong môi trường đa văn hóa, đa ngôn ngữ – cần có ý thức và hành động để không để tiếng mẹ đẻ bị mai một. Hãy bắt đầu từ chính bản thân mình, từ những việc làm nhỏ nhất trong cuộc sống hàng ngày. Hãy tự hào sử dụng tiếng Việt một cách đúng đắn, tôn trọng và yêu mến ngôn ngữ của cha ông để lại. Bởi lẽ, khi tiếng Việt được giữ gìn và phát triển, đó chính là lúc bản sắc dân tộc được bảo tồn, là lúc thế hệ sau này vẫn có thể tự hào nói rằng: Chúng ta là người Việt, chúng ta có một thứ tiếng nói đẹp đẽ và đầy tự hào.

Lưu ý khi viết bài văn nghị luận về học sinh với việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt

Để viết được một bài văn nghị luận đạt điểm cao, ngoài việc nắm vững kiến thức về cấu trúc và nội dung, các em còn cần chú ý đến nhiều yếu tố khác. Phần này sẽ chia sẻ những kinh nghiệm thực tế về cách tránh các lỗi thường gặp, cách quản lý thời gian làm bài hiệu quả, và cách phát triển phong cách viết cá nhân. Những lưu ý này được tổng hợp từ kinh nghiệm của nhiều học sinh đạt điểm cao cũng như từ góc nhìn của người giáo viên có nhiều năm kinh nghiệm chấm thi. Việc nắm vững những điểm này sẽ giúp các em không chỉ viết tốt bài văn nghị luận về tiếng Việt mà còn áp dụng được cho nhiều dạng bài khác. Đặc biệt, các em sẽ học được cách biến những kiến thức lý thuyết thành kỹ năng thực hành, từ đó tự tin hơn trong mọi kỳ thi và kiểm tra môn Ngữ văn.

Tránh những lỗi thường gặp trong viết bài

Khi viết bài văn nghị luận, học sinh thường mắc phải một số lỗi phổ biến ảnh hưởng đến chất lượng bài viết. Lỗi đầu tiên là viết lan man, không tập trung vào vấn đề chính. Nhiều bạn có xu hướng kể lể quá nhiều về những vấn đề không liên quan trực tiếp đến đề bài, khiến bài viết trở nên dài dòng nhưng thiếu trọng tâm. Để khắc phục, các em cần lập dàn ý chi tiết trước khi viết, xác định rõ luận điểm chính và các luận điểm phụ, từ đó triển khai nội dung một cách có hệ thống. Lỗi thứ hai là lạm dụng lối viết chung chung, sử dụng những câu văn mẫu quá quen thuộc mà thiếu đi sự sáng tạo và cá nhân hóa. Chẳng hạn, nhiều bài viết đều bắt đầu bằng những câu như Ngày nay, khi đất nước ta đang hội nhập… mà không có gì mới mẻ. Các em nên cố gắng tìm những cách mở đầu độc đáo, hấp dẫn hơn để thu hút người đọc ngay từ những dòng đầu tiên.

Lỗi thứ ba là thiếu dẫn chứng cụ thể hoặc sử dụng dẫn chứng không phù hợp. Một bài văn nghị luận thuyết phục cần có những ví dụ rõ ràng, có căn cứ để minh họa cho luận điểm. Tuy nhiên, nhiều bạn lại đưa ra những dẫn chứng chung chung, không rõ nguồn gốc, hoặc thậm chí bịa đặt ra những con số, sự kiện không có thật. Điều này không chỉ làm giảm giá trị của bài viết mà còn thể hiện sự thiếu trung thực của người viết. Các em nên tìm kiếm những dẫn chứng từ các nguồn đáng tin cậy như sách báo, nghiên cứu khoa học, hoặc những trải nghiệm thực tế của bản thân và người xung quanh. Lỗi thứ tư là không chú ý đến ngôn ngữ và lỗi chính tả. Một bài viết dù có nội dung hay đến đâu nhưng nếu đầy rẫy lỗi chính tả, ngữ pháp sai, câu văn không rõ ràng thì cũng khó đạt điểm cao. Các em cần dành thời gian để kiểm tra, chỉnh sửa bài viết kỹ lưỡng trước khi nộp, có thể nhờ bạn bè, thầy cô góp ý để hoàn thiện bài viết.

Lỗi thứ năm là không có sự liên kết chặt chẽ giữa các phần trong bài. Nhiều bài viết có mở bài, thân bài, kết bài nhưng các phần này như tách rời nhau, không có sự chuyển tiếp tự nhiên. Để khắc phục, các em cần sử dụng các từ nối, các câu chuyển ý phù hợp để tạo ra sự mạch lạc, liền mạch cho toàn bài. Ví dụ, giữa mở bài và thân bài có thể dùng câu như Để giải quyết vấn đề này, học sinh cần thực hiện những việc sau;… giữa các đoạn thân bài có thể dùng Bên cạnh đó… Hơn nữa… Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng… Những từ nối này không chỉ giúp bài viết dễ đọc hơn mà còn thể hiện khả năng tổ chức ý tưởng logic của người viết. Bằng cách tránh được những lỗi thường gặp này, các em sẽ viết được một bài văn nghị luận chất lượng, đạt điểm cao trong các kỳ thi và kiểm tra.

Cách làm bài hiệu quả trong thời gian giới hạn

Khi làm bài văn nghị luận trong các kỳ thi, học sinh thường phải hoàn thành trong thời gian giới hạn, do đó cần có chiến lược làm bài hợp lý. Trước hết, sau khi nhận đề, các em nên dành khoảng năm đến mười phút để đọc kỹ đề bài, xác định yêu cầu và lập dàn ý. Đây là bước cực kỳ quan trọng vì một dàn ý tốt sẽ giúp bài viết có cấu trúc rõ ràng, tránh viết đi viết lại hoặc bỏ sót ý quan trọng. Trong dàn ý, các em cần ghi lại luận điểm chính, các luận điểm phụ, và những dẫn chứng dự định sử dụng. Sau khi đã có dàn ý chi tiết, các em bắt đầu viết bài, ưu tiên hoàn thành phần thân bài trước vì đây là phần chiếm nhiều điểm nhất. Các em nên viết một cách tự nhiên, theo dòng suy nghĩ mà không cần quá cầu kỳ về từ ngữ hay câu văn, điều quan trọng là diễn đạt được ý tưởng một cách rõ ràng. Nếu có những từ khó, các em có thể thay thế bằng từ đơn giản hơn mà vẫn giữ được ý nghĩa.

Sau khi viết xong thân bài, các em tiếp tục viết mở bài và kết bài. Nhiều bạn có xu hướng dành quá nhiều thời gian cho mở bài, dẫn đến không đủ thời gian cho các phần quan trọng hơn. Thực tế, mở bài chỉ cần ngắn gọn, đủ để dẫn dắt vào vấn đề và nêu luận điểm là được. Kết bài cũng vậy, chỉ cần tóm tắt lại ý chính và đưa ra lời kêu gọi hoặc mở rộng vấn đề. Sau khi hoàn thành bài viết, các em nên dành khoảng mười đến mười lăm phút cuối để đọc lại toàn bộ bài, kiểm tra lỗi chính tả, ngữ pháp, và bổ sung những ý còn thiếu. Đây là bước không thể bỏ qua vì nhiều lỗi nhỏ có thể được phát hiện và sửa chữa trong giai đoạn này, giúp bài viết trở nên hoàn thiện hơn. Nếu phát hiện câu văn nào chưa rõ ràng, các em có thể viết lại hoặc bổ sung thêm vài từ để làm rõ ý. Nếu có chỗ nào viết dài dòng, các em có thể cắt bớt để bài viết súc tích hơn.

Một mẹo quan trọng nữa là các em nên luyện tập viết bài thường xuyên để quen với áp lực thời gian. Có thể tự đặt ra giới hạn thời gian khi làm bài tập ở nhà, ví dụ như hoàn thành một bài văn nghị luận trong chín mươi phút, từ đó rèn luyện khả năng quản lý thời gian và tốc độ viết. Các em cũng nên đọc nhiều bài văn mẫu, học hỏi cách triển khai ý, cách sử dụng ngôn ngữ của những bài viết hay để áp dụng vào bài của mình. Đặc biệt, đối với chủ đề viết bài văn về học sinh với việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, các em có thể chuẩn bị sẵn một số dẫn chứng, một số luận cứ tiêu biểu để khi gặp đề tương tự, có thể sử dụng ngay mà không mất thời gian suy nghĩ. Tuy nhiên, cần linh hoạt trong việc áp dụng những kiến thức đã chuẩn bị, không nên áp dụng máy móc mà cần điều chỉnh cho phù hợp với yêu cầu cụ thể của đề bài. Bằng cách luyện tập đều đặn và có chiến lược làm bài rõ ràng, các em sẽ tự tin hơn khi đối mặt với các kỳ thi và đạt được kết quả cao.

Phát triển phong cách viết cá nhân

Mỗi người viết đều có một phong cách riêng, và việc phát triển phong cách viết cá nhân sẽ giúp bài văn của các em trở nên độc đáo, khác biệt so với những bài viết khác. Phong cách viết không chỉ thể hiện ở cách dùng từ, cách xây dựng câu văn mà còn ở cách nhìn nhận vấn đề, cách triển khai luận điểm. Để phát triển phong cách riêng, trước hết các em cần đọc nhiều, tiếp xúc với nhiều thể loại văn bản khác nhau từ báo chí, văn học đến các bài luận, tiểu luận khoa học. Qua việc đọc, các em sẽ học được nhiều cách viết, nhiều kỹ thuật khác nhau, từ đó chọn lọc những gì phù hợp với mình. Tuy nhiên, không nên bắt chước máy móc mà cần tiếp thu một cách sáng tạo, kết hợp với tính cách và suy nghĩ của bản thân. Chẳng hạn, nếu các em thích lối viết giản dị, gần gũi thì có thể sử dụng những từ ngữ đời thường, những ví dụ gần gũi với cuộc sống hàng ngày. Ngược lại, nếu thích lối viết hàn lâm, nghiêm túc thì có thể sử dụng từ vựng cao cấp hơn, các dẫn chứng từ sách vở, nghiên cứu khoa học.

Phong cách viết cá nhân cũng thể hiện ở cách các em đặt câu hỏi, cách mở đầu và kết thúc bài viết. Thay vì sử dụng những câu mở đầu sáo rỗng, các em có thể thử nghiệm với những cách mở đầu mới lạ như bắt đầu bằng một câu chuyện ngắn, một câu hỏi gợi suy nghĩ, hoặc một số liệu thống kê gây sốc. Ví dụ, thay vì viết Tiếng Việt là ngôn ngữ của dân tộc ta… các em có thể viết Bạn có bao giờ tự hỏi rằng một ngày nào đó, tiếng Việt có thể biến mất khỏi cuộc sống của chúng ta? Câu hỏi này sẽ ngay lập tức thu hút sự chú ý của người đọc và khiến họ muốn tiếp tục đọc để tìm hiểu thêm. Kết bài cũng vậy, thay vì chỉ tóm tắt lại ý chính một cách khô khan, các em có thể kết thúc bằng một lời kêu gọi mạnh mẽ, một hình ảnh ấn tượng, hoặc một câu nói đầy cảm xúc. Những chi tiết nhỏ này sẽ làm cho bài viết của các em trở nên sinh động, dễ nhớ hơn. Quan trọng nhất, phong cách viết cần phản ánh chính bản thân các em – suy nghĩ, cảm xúc, quan điểm của các em về vấn đề. Đừng ngại thể hiện ý kiến cá nhân một cách chân thành, vì chính sự chân thành đó sẽ làm cho bài viết trở nên có sức thuyết phục.

Kết luận

Viết bài văn nghị luận về vấn đề học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc không chỉ là một bài tập môn Ngữ văn mà còn là cơ hội để các em suy ngẫm sâu sắc về trách nhiệm của mình đối với ngôn ngữ mẹ đẻ. Qua bài viết này, hy vọng các em đã nắm được cách lập dàn ý học sinh cần làm gì để góp phần giữ gìn tiếng nói của dân tộc, hiểu được cấu trúc của một bài văn nghị luận hoàn chỉnh, và có thể áp dụng những kiến thức này vào thực tế viết lách. Tiếng Việt là món quà vô giá mà tổ tiên để lại, và việc giữ gìn, phát huy ngôn ngữ này chính là cách chúng ta thể hiện lòng biết ơn và tự hào về dân tộc mình. Hãy bắt đầu từ những hành động nhỏ nhất: học tập chăm chỉ, sử dụng tiếng Việt đúng chuẩn, và lan tỏa tinh thần yêu thương tiếng mẹ đẻ đến mọi người xung quanh. Khi mỗi học sinh đều có ý thức và hành động như vậy, tương lai của tiếng Việt sẽ luôn tươi sáng và bền vững.